Vanuit de Zwitserse Bundesstadt Bern voert een treinreis van zo’n drie uurt je naar het Jungfraujoch, het hoogste treinstation van Europa op maar liefst 3.454 meter hoogte. Onderweg passeer je middeleeuwse stadjes, glinsterende bergmeren, sprookjesachtige kastelen en panorama’s die je stil maken. Geen wonder dat deze route tot onze absolute favorieten behoort. Boven wacht een eeuwig witte wereld – zelfs hartje zomer – met uitzicht over een zee van sneeuw die zich uitstrekt tot aan de horizon.
Van Utrecht naar Bern
Om 10:27 vertrekt onze ICE-trein vanaf Utrecht Centraal naar Frankfurt, op weg naar de Zwitserse stad Bern. De eerste etappe voert ons via Keulen naar Frankfurt Hauptbahnhof, waar we een krappe overstaptijd van slechts 19 minuten hebben. We nemen dit risico, al wetende dat er nog meer treinen richting Zwitserland vertrekken, inclusief – twee uur later – nog een rechtstreekse trein naar Bern. Maar gelukkig rijdt onze trein stipt op tijd en komen we na zo’n vier uur treinen in Frankfurt aan. We halen zonder stress onze aansluiting richting Zwitserland.
De route door Duitsland bevat enkele highlights. Te beginnen in Keulen, waar vlak naast het spoor de Kölner Dom opdoemt – een gotisch meesterwerk van bijna 160 meter hoog. Zelfs vanuit de trein is deze iconische kathedraal indrukwekkend, zwartgeblakerd door de tijd en trots wakend over Köln Hauptbahnhof. Al even indrukwekkend is het kruisen van de machtig brede Rijn, over de 410 meter lange Hohenzollernbrücke, beroemd om zijn duizenden liefdesslotjes en fantastische uitzichten. Na Keulen raast de trein door het bosrijke Westerwald en bij aankomst in Frankfurt zie je meteen de skyline van glanzende wolkenkrabbers, uniek in Europa.

In Frankfurt stappen we op de ICE naar Interlaken Ost, die ons rechtstreeks naar Bern brengt. Maar eerst neemt deze ons nog mee door het zuidwesten van Duitsland, langs de bergen van het Zwarte Woud, met bossen en heuvels die steeds spectaculairder worden naarmate we zuidelijker reizen. Ondertussen genieten we in de Bordbistro van de ICE van een vers getapt Duits biertje. Het is ontspannen reizen: comfortabele stoelen, weidse uitzichten en een aangename sfeer in de trein.
8,5 uur treinen raast zo voorbij en voordat we het weten zijn we al in Bern. Even voordat we het station binnenrijden, kruist het spoor de rivier de Aare. Een schitterend moment, met uitzicht op de Altstadt, de oranje daken en de torenspits van de Berner Münster. Op de achtergrond zien we de besneeuwde bergtoppen van het Berner Oberland. Een mooier welkom in de stad en regio kunnen we ons bijna niet voorstellen.
Van Bern naar Jungfraujoch, Europa’s hoogste station:
In Bern begint een van de mooiste routes in Zwitserland, van Bern naar het hoogste station in Europa:
Bern
Charmante hoofdstad met een middeleeuwse binnenstad, statige arcades en uitzicht op besneeuwde Alpen. Een perfecte mix van cultuur, historie en Zwitserse gezelligheid.
Thun
Sprookjesachtig stadje aan het meer, met kasteel, houten bruggen en een levendig centrum op meerdere niveaus. Ideaal voor een tussenstop vol sfeer en historie.
Brienz
Optionele kleine omweg naar dit authentiek Zwitsers dorp aan de turquoise Brienzersee, waar je direct vanaf het station een kano of hot tub instapt.
Interlaken Ost
Tussen twee meren en omringd door bergen: het avontuurlijke hart van het Berner Oberland. Dé uitvalsbasis voor natuur- en adrenalinezoekers en startpunt van de Jungfraubahnen.
Kleine Scheidegg
Spectaculair bergstation met zicht op de iconische Eigerwand. Startpunt voor het laatste, legendarische traject omhoog naar de Top of Europe.
Jungfraujoch
Hoogste treinstation van Europa, midden in een eeuwige sneeuwwereld. Uitzicht op de Aletschgletsjer, ijspaleizen en een onvergetelijke ervaring boven de wolken.
Bern: middeleeuwse charme met Alpenpanorama’s
Bern is een bijzondere, overzichtelijke ‘hoofdstad’ (of beter gezegd: zetel van de federale overheid in Zwitserland, ook wel Bundesstadt genoemd). met middeleeuws karakter. De historische binnenstad stad met brede straten, vele kerken en overheidsgebouwen en kilometers aan overdekte passages staat op de Unesco Werelderfgoedlijst en biedt genoeg om je 2 dagen bezig te houden. Bern is dus niet alleen ons startpunt voor de treinreis naar Europa’s hoogste station, maar een bestemming op zich die je zeker niet mag overslaan.
Kunst, wetenschap en Einstein
Voor kunst- en cultuurliefhebbers is er genoeg te ontdekken. In het Museum für Kommunikation beleef je interactieve tentoonstellingen over hoe mensen vroeger en nu met elkaar in contact staan – verrassend leuk, ook voor kinderen. Kunstliefhebbers kunnen kiezen uit het Zentrum Paul Klee, gewijd aan de moderne meester, of het Kunstmuseum Bern met een rijke collectie van de klassieke oudheid tot hedendaagse kunst.
En dan is er natuurlijk het Einstein Museum en het Einstein Haus: hier woonde Albert Einstein van 1903 tot 1905, de jaren waarin hij zijn relativiteitstheorie ontwikkelde. Je stapt letterlijk binnen in zijn oude appartement, en leert meer over zijn leven, werk én wandelingen door Bern – een stad waar zelfs genieën tot rust kwamen.





Grootse aankomst in Thun
Wij nemen na twee daagjes Bern de regionale trein naar Interlaken en komen al na een ritje van 20 minuten uit in Thun, goed voor een eerste tussenstop. Ook hier is de aankomst indrukwekkend. Wie door de stationshal naar buiten loopt, ziet links Schloss Thun dat boven de stad uittorent en rechts het beroemde bergtrio Eiger, Mönch en Jungfrau, alle drie rond de 4000 meter hoog. Met de komst van de spoorlijn in 1859 kwam het toerisme op gang en nestelden zich maar liefst veertien grand hotels in de stad en langs het water. Toen de lijn jaren later werd doorgetrokken naar Interlaken, verplaatste het toerisme zich, maar sporen van deze oude grandeur zijn nog steeds te vinden en voordat je echt de bergen in trekt, is een stop in Thun een must.
Hoogtepunt, letterlijk en figuurlijk, is het middeleeuwse kasteel op de Schlossberg, al sinds de twaalfde eeuw een majestueus herkenningspunt door de vier witte torens, die al vanuit de verte te zien zijn. De donjon – een van de best bewaarde romaanse woontorens van Zwitserland – is nog grotendeels in originele staat, met dikke muren, smalle raampjes en houten plafonds die bijna 900 jaar oud zijn. Vanaf het station loop je er in 10 minuten naar toe.


Langs de Thuner See
Vanaf Thun neemt de trein ons mee op langs de oevers van de Thunersee, naar Interlaken. Een half uur lang worden we getrakteerd op geweldige uitzichten over het meer, waar de nevel nog in laagjes over het water hangt. Spiez ligt verscholen tussen wijngaarden en water, met een charmant oud centrum en een middeleeuws kasteel aan het meer. Perfect voor een korte wandeling of een kop koffie met uitzicht op de besneeuwde toppen die steeds dichterbij komen.
De omringende bergtoppen verdwijnen langzaam uit de wolken. Je hoeft in Zwitserland echt geen Bernina of Glacier Express te nemen voor een onvergetelijke treinrit; het is bijna overal genieten, ook in de ‘gewone’ treinen. Eén panoramatrein willen we overigens nog wel noemen, want Interlaken Ost is tevens het startpunt van een van de mooiste reizen door Zwitserland: de GoldenPass Express. Deze ruim 3 uur durende route gaat via Zweisimmen naar Montreux aan het Meer van Genève. Vooral de afdaling naar Montreux, tussen de wijngaarden en met fenomenale uitzichten over het meer en de Zwitserse en Franse Alpen, is onvergetelijk en ook goed te doen als dagtrip vanuit Thun of Bern.
Via Interlaken naar Brienz
Interlaken ligt ingeklemd tussen de Thuner- en Brienzersee en is omringd door bergen. Dit stadje is een toeristische hotspot, maar niet zonder reden: het is het kloppend hart van het Berner Oberland en een ideale uitvalsbasis voor avonturiers en natuurliefhebbers. De outdoor-mogelijkheden zijn hier, zowel ’s zomers als ’s winters, ongekend.
Wie reizen als treinliefhebbers nog 20 minuutjes verder, langs de noordelijke oevers van de Brienzer See naar Brienz, voor nog meer panoramische uitzichten om bij weg te dromen. Station Brienz ligt idyllisch aan het turkooisblauwe water van het meer. Van de trein stap je hier direct over op een boot, kano of hot tub bij het Pirate Bay Nautical Center. Wij kiezen in het nog frisse voorjaar voor een varend zwembad gevuld met water van 38 graden, duurzaam aangedreven door een elektromotor. Een surrealistische ervaring; terwijl de nevel nog langzaam optrekt, dobberen we heerlijk op het meer, met in de achtergrond bergreuzen als de 2927 meter hoge Schwarzhorn, terwijl de treinen af en aan langs de oevers van het meer kruipen.
Een absolute aanrader: neem vanaf Interlaken de boot over het meer naar de St. Beatus Höhlen. Deze eeuwenoude druipsteengrotten liggen verscholen in een rotswand boven het Thunersee en vormen een mystieke wereld vol stalactieten, ondergrondse watervallen en legenden over een draak die hier ooit zou hebben geleefd. De wandeling naar de ingang — langs bruggetjes, watervallen en uitzichtpunten — is minstens zo sprookjesachtig.

Naar het hoogste station
De volgende dag is het zover. Een reis waar we al lang naar uitkeken. Als we op spoor 2B in Interlaken Ost de trein naar Grindelwald nemen stemmen de grauwe wolken ons somber, maar de vrolijke Zugbegleiter beurt ons op. ‘Boven schijnt veel vaker de zon’, zegt hij optimistisch. ‘Als in de dalen de mist blijft hangen, ligt station Jungfraujoch toch meestal boven de Nebelgrenze. Ook als de Föhn waait is goed uitzicht vrijwel gegarandeerd. We kunnen natuurlijk geen goed weer beloven, maar er is altijd ijs en sneeuw.’ Voor sommige niet-Europese gasten is dat al voldoende reden om naar boven te reizen. Onze Zugbegleiter: ‘Sommige gasten kennen alleen woestijn en zandstormen. Ze barsten van de adrenaline op deze voor hun bizarre plek. Die komen in de zomer op slippers en staan te rillen in de sneeuw!’
Naar boven in vier etappes
De klassieke treinrit naar Jungfraujoch verloopt in vier etappes. Het startpunt is station Interlaken Ost, waar je de trein neemt naar Lauterbrunnen of Grindelwald. In beide plaatsen kun je overstappen op de trein naar station Kleine Scheidegg. Dan volgt weer een overstap, op de boemel naar Eigergletscher. Daar begint de tandradbaan aan de laatste ruim 1000 meter omhoog door de tunnel naar station Jungfraujoch. De totale reistijd van Interlaken Ost naar Jungfraujoch duurt ongeveer 2 uur en 15 minuten, maar het lijkt veel sneller, want je wordt (behalve in de tunnel natuurlijk) voortdurend opgeslokt door fascinerende uitzichten. Sinds 2020 kun je op station Grindelwald Terminal ook met de kabelbaan Eiger-Express omhoog, die je in slechts 15 minuten naar station Eigergletscher brengt. Je bespaart zo 45 minuten en een overstap op Kleine Scheidegg.
Beroemd en berucht
In de trein vanaf Grindelwald richting station Kleine Scheidegg hebben we een prachtig uitzicht op de Eiger Nordwand, die steeds dreigender dichterbij komt. Deze beruchte berghelling is met ruim 1800 meter een van de grote noordwanden van de Alpen. De klimroutes over deze muur behoren tot de langste en meest uitdagende in dit gebied, met constant gevaar van vallende rotsen en lawines. De Eiger Nordwand staat dan ook vooral bekend om de dramatische (pogingen tot) beklimmingen: meer dan zeventig mensen verloren hier al het leven in het duel met de moordend steile noordwand. De heroïsche beklimmingen inspireerden ook talloze filmmakers en schrijvers.

De bouw
De drie toppen van de Eiger (3970m), Mönch (4107m) en Jungfrau (4158m) staan gebroederlijk naast elkaar en fascineerden altijd al, en niet alleen dichters en schilders. Al jaren werd de wens gekoesterd het drietal met kabelbanen te ontsluiten en in 1896 was het zover: de bouw begint met de eerste paal voor het traject tussen Kleine Scheidegg en Eigergletscher, slechts 2 km die na ruim twee jaar moeizaam handwerk in gebruik werd genomen. Pas in 1912 tufte de eerste trein door de 7 km lange tunnel door de Eiger Nordwand naar station Jungfraujoch. Al tijdens de bouw werden tickets verkocht om de bouw te financieren.
De Zwitserse ondernemer Alfred Guyer-Zeller, initiatiefnemer van het project, had tijdens de bouw een vooruitziende blik en bouwde destijds al een eigen waterkrachtcentrale. Inmiddels wordt hiermee in de zomer alle elektriciteit voor de treinen opgewekt. Ook de energie van remmende treinen wordt gebruikt.


Richting Eigergletscher
Op Kleine Scheidegg komen de treinen uit zowel Grindelwald als Lauterbrunnen aan. Hier zien we de rode boemeltjes richting station Eigergletscher verdwijnen in een zee van sneeuw, voortploeterend als een rups die steeds kleiner wordt. Een fascinerend gezicht, met skiërs op de voorgrond en de dreigende blik van de Eiger Nordwand. Als we even later zelf naar boven boemelen, zien we de restanten van de nederzettingen waar de driehonderd voornamelijk Italiaanse tunnelbouwers woonden. Zij deden veertien jaar over de 7 km lange tunnel naar Jungfraujoch, die we straks ingaan. Ongevaarlijk was het niet: dertig bouwvakkers lieten het leven, sommige bijzonder jong, door ongevallen of longziektes vanwege de hoogte.
Station Eismeer
Vanaf station Eigergletscher rijden we maar liefst 25 minuten door het donker. We gaan inmiddels van kanton Bern naar kanton Wallis en passeren ook de Wasserscheide (waterscheiding). Vanaf hier stroomt het bergwater naar de Rhône en de Middellandse Zee, waar vanaf de andere kant het water nog via de Aare en de Rijn naar Rotterdam stroomt. In de tunnel maakt de trein een tussenstop op station Eismeer (3160m). Er is hier een raam in de Eiger gemaakt en we krijgen enkele minuten om uit te stappen en, veilig achter glas, het eindeloze witte berglandschap te bewonderen.
Top of Europe
We zijn aangekomen op station Jungfraujoch, precies tussen de toppen van de Mönch en de Jungfrau. Dit is het hoogste treinstation van het continent, op 3454 meter hoogte. Vanaf het uitkijkplatform reikt het zicht aan de ene kant tot aan de Franse Vogezen, terwijl aan de andere kant de Aletschgletsjer aan onze voeten ligt. Een moment om stil van te worden. De gletsjer baant zich een weg door de fascinerende bergwereld, omzoomd door vierduizenders. De gletsjer van (nu nog) 22 km lang en 900 meter diep wordt helaas jaarlijks flink kleiner. De gevolgen van klimaatverandering zijn zichtbaar. Zoals beloofd door de Zugbegleiter: het weer is, in tegenstelling tot in het dal, prachtig. Ook bij slecht weer kun je hier overigens prima ronddwalen. Er is van alles te zien en doen rondom het station. Bewonder ook het Eispalast, dat berggidsen in de jaren dertig creëerden, met verschillende gangen en diverse ijskunstwerken.
Op de terugweg kiezen we voor de route via Lauterbrunnen en slingeren we kronkelend naar beneden. ‘De Zwitsers zijn altijd zeer diplomatiek,’ zegt een oude vrouw naast ons, ‘ook bij het aanleggen van spoorlijnen. Want die kronkelen zo de berg op dat er altijd voor iedereen uitzicht is; dan weer voor de mensen die links zitten, dan weer rechts.’ Maar als de trein Lauterbrunnen binnentuft, moet je toch echt aan de linkerkant zitten. Daar zien we het schitterende Tal der 72 Wasserfälle, waar in de zomer het smeltwater van de Jungfraugletsjer met tot wel 20.000 liter per seconde het dal in klatert.




Praktisch
Naar Bern en verder: Wij reisden met een Interrail Pas voor 5 dagen binnen één maand. Handig, omdat ook de heen- en terugreis naar Zwitserland inclusief is en Interrail bovendien een voordelige optie is om rond te reizen in Berner Oberland en Zwitserland. De pas is ideaal om (langere) tussenstops in te plannen in bijvoorbeeld Bern of Thun. Ook kun je met je pas gratis reizen met de cruiseboten van BLS Schiffahrt over de Thunersee en Brienzersee. Enkele reizen naar Bern of andere bestemmingen boek je het handigste via Deutsche Bahn of NS International.
Meer over treinreizen naar Zwitserland.
Jungfraujoch: Tickets naar het hoogste station van Europa zijn niet goedkoop en zijn niet inbegrepen in je Interrail Pas. Wél krijg je met zowel een Interrail Pass als Swiss Travel Pass 25% korting (in het geval van de Interrail Pas hoef je hiervoor geen reisdag te gebruiken). Ook zijn er speciale aanbiedingen voor vroege vogels.
Goed om te weten: Je kunt deze reis in alle jaargetijden maken, want bij station Jungfraujoch ligt altijd sneeuw. Reis je in juli of augustus, reserveer dan vanaf station Eigergletscher zeker een zitplaats.
Reageer