Rollend door de nacht, zonder exact te weten waar je bent. In slaap gewiegd worden door een schommelende trein en het bijna hypnotiserende getik van het spoor dat onder je doorglijdt. Instappen op de ene plek en wakker worden in een totaal andere, onbekende wereld. Alsof je opgepakt bent door een tijdmachine. Wij zetten onze 5 favoriete nachttreinen op een rij die je laten wakker worden in een droomlandschap.
In Europa zijn er ongeveer 90 nachttreinroutes waarin je in je ‘hotelkamer op wielen’ door de nacht glijdt. Een avontuur dat al direct na vertrek, zodra je de deur van je eigen ‘huis-kamertje’ hebt dichtgetrokken, begint. Daarnaast is de nachttrein ook efficiënt. Geen files, geen tolwegen, geen hoge brandstofkosten. Terwijl je slaapt leg je vele honderden kilometers af. Wij selecteerden onderstaande routes vanwege het bijzonder fijn wakker worden en hun aankomst op mooie (eind)stations aan de kust of in de bergen.
Amsterdam -> Innsbruck
Door de nacht Amsterdam Centraal – Innsbruck Hauptbahnhof.
Nachtuil Nightjet NJ421 van de Oostenrijkse spoorwegen ÖBB.
Droomtijd Ruim 13 uur/1000 km.
Donkere kamer Van zitplaatsen v.a. € 29,70, enkele reis tot en met je eigen privé-compartiment v.a. € 128 enkele reis. Wakker worden met een Wiener Frühstück geserveerd in je cabine terwijl je door het glooiende Beierse Alpenvorland rolt.
Deze Nightjet rijdt dagelijks vanuit Amsterdam zowel naar Wenen als Innsbruck (in Neurenberg wordt de trein gesplitst). Als je de lichtjes van Amsterdam, Utrecht of Arnhem in het donker ziet verdwijnen kun je nog genieten van een glas wijn, om daarna rustig in slaap te dommelen.
Wanneer je de volgende ochtend München nadert, is het tijd om op te staan. Want na de Beierse hoofdstad begint ook het mooiste deel van de route. Terwijl je door het glooiende landschap vol bossen en frisgroene weides rolt, komen de besneeuwde Alpentoppen langzaam dichterbij. Zodra je de middeleeuwse Festung Kufstein langs het spoor ziet opdoemen, weet je dat je in Oostenrijk bent aangekomen. Vanaf hier volgt het spoor de rivier de Inn stroomopwaarts, met onder meer prachtige uitzichten op het Kaiser-gebergte, een van de bekendste berggebieden in de oostelijke Alpen.
Aangekomen in Innsbruck, ben je snel in de bergen. Vanaf het Hauptbahnhof loop je in een kwartiertje naar het futuristische station Innsbruck Congress waar de Hungerburgbahn je in slechts 8 minuten naar huisberg Hungerburg brengt, een walhalla voor avonturiers. Een populaire huttentocht is de 10 km lange Goetheweg Trail naar de Pfeishütte. Maar vlak Innsbruck zelf niet uit, deze geweldige stad is meer dan de moeite waard om een paar dagen te verblijven.
Milaan -> Palermo
Door de nacht Milano Centrale – Palermo/Siracusa (Sicilië).
Nachtuil Intercity Notte ICN 1963 van Trenitalia.
Droomtijd Ongeveer 20 uur/1500 km.
Donkere kamer Van zitplaatsen v.a. € 55 voor een enkele reis tot en met je eigen privé-compartiment v.a. € 99,90 (Super Saver) voor een enkele reis.
Wakker worden met prachtige zeezichten. De Intercity Notte slingert grotendeels langs de kust, dicht langs het water.
De nachttrein van Milaan naar Sicilië is een van Europa’s legendarische treinreizen. En niet alleen omdat het met zo’n 20 uur een van de langste routes is. De reis begint op Milano Centrale, een ware spoorwegkathedraal en wat betreft volume de grootste van Europa. Nadat de buitenwijken van Milaan uit het zicht verdwijnen, klimt de trein al snel over de bergen naar de Ligurische Zee. Vanaf Genua volgt de trein vele honderden kilometers kustlijn richting het zuiden, soms rakelings langs de kust maar, bij daglicht, altijd met schitterende uitzichten.
Een van de hoogtepunten is de oversteek per treinveer naar Sicilië. Hoewel het eiland niet ver van het vasteland ligt, is hier geen brug of tunnel. Dit is de laatste spoorpont in Europa. Vanaf Messina rijdt een deel van de trein naar Palermo en een deel naar Catania en Siracusa.
Vanuit de trein heb je nog altijd prachtige uitzichten over het water én op de Etna, de grootste actieve vulkaan in Europa. Stap je in Catania uit, dan kun je meereizen met de Ferrovia Circumetnea, een 109 km lange smalspoorbaan rondom de Etna. Deze trein rijdt tussen Catania Borgo en het kustplaatsje Riposto en verbindt de dorpjes op de vulkaanhellingen. Let op: deze nachttrein heeft ondanks de lange reisduur helaas geen restauratierijtuig, dus eigen proviand meenemen is een must!
London -> Fort William
Door de nacht London Euston – Fort William (Schotland).
Nachtuil Caledonian Sleeper, bijnaam ‘The Deerstalker’.
Droomtijd Bijna 13 uur/800 km.
Donkere kamer Een bed in een 2-persoonscabine vanaf £85, zitplaatsen vanaf £40.
Wakker worden in de Schotse hooglanden, met grote kans op herten die met hun enorme bemoste geweien langs de ramen rennen.
De Caledonian Sleeper naar Fort William wordt door kenners ook wel de mooiste treinen in Groot-Brittannië genoemd. De trein heeft comfortabele kamers voor 1 of 2 personen en een Club Car in modern Schots design, een rijdend restaurant, waar nog met passie eten wordt bereid en de Schotse eetcultuur wordt gevierd. Met specialiteiten van Highland farms en stadsbakkerijen en, hoe kan het ook anders, een uitgebreide selectie aan whisky en gins. Dit is geen gammele boemelverbinding maar een heus hotel op wielen!
Vanaf Glasgow volgt de trein de West Highland Line. Deze loopt van Glasgow Queen Street naar Fort William (de grootste stad in de West Highlands). De route is één grote snoepwinkel. Je slingert langs de Schotse westkust, door Loch Lomond & the Trossachs National Park, en hoog boven Rannoch Moor, dwars door een veengebied dat zich aan beide kanten van de spoorlijn uitstrekt tot aan de bergen. Onderweg passeer je ook enkele van de kleinste, meest afgelegen stations van Europa waaronder Corrour, het hoogste en meest afgelegen stationnetje van Groot-Brittannië (foto), ook bekend van de film Train-spotting. Je kunt hier overigens in the middle of no-where overnachten in The Signal Box, een voormalig seinhuisje direct aan het perron waarin drie gasten-kamers zijn ingericht. Vanaf het eindstation Fort William hike je in een goed half uur naar het Ben Nevis Visitor Centre, voor de hoogste berg in het Verenigd Koninkrijk: Ben Nevis, 1.345 meter.
Stockholm -> Narvik
Door de nacht Stockholm Central – Narvik.
Nachtuil D94 van van het Zweedse spoorweg-bedrijf Vy Tåg.
Droomtijd Ruim 18 uur/1400 km.
Donkere kamer Boek je eigen compartiment vanaf ongeveer 3000 SEK (€ 252) of een zitplaats vanaf 760 SEK (€ 64).
Wakker worden in de oneindige leegte van Lapland.
Deze treinreis van Stockholm, dwars door Zweden naar Narvik (Noorwegen) is een van de meest onvergetelijke treinreizen in Europa. Het duurt 18 uur om vanuit de Zweedse hoofdstad het hele land te doorkruisen, een route door de eindeloze bossen van Midden-Zweden tot aan het noorden van Lap-land, over de bergen naar het meeste noordelijke station van Europa, Narvik.
De nachtelijke uurtjes zitten in de eerste paar honderd kilometer van het traject. Je reist dan door een bosrijk gebied waar je, afhankelijk van de reisperiode, volop van kunt genieten (midzomernachtzon) of helemaal niets ziet (winter). Vanaf Gällivare volgt de route de Iron Ore Line (Malmbanan), de legendarische ijzerertsroute. Na de mijnstad Kiruna volgt de spoorlijn over een afstand van 50 km de zuidelijke oevers van het magische gletsjermeer Torneträsk met misschien wel de spectaculairste uitzichten van de hele reis, onder meer op de Poort van Lapland (Lapporten).
In Abisko verlaten veel hikers de trein voor de populaire langeafstandswandelroute Kungsleden en het Abisko National Park. Kort na de Noorse grens bij Riksgränsen sjokt de trein hoog boven de Rombaks-fjord waar je wéér een bak adembenemende uitzichten krijgt voorgeschoteld. Het laatste traject, de afdaling naar Narvik, wordt ook wel de Ofotenlijn genoemd, naar het gelijknamige Ofotfjord. Langs deze noordelijkste spoorlijn van Noorwegen loopt de Navy Trail, een wandelroute over een voor-malige bevoorradingsweg die gebruikt werd tijdens de bouw van de spoorlijn.
Lees voor de reis naar het noorden van Zweden (terug met de nachttrein) ons artikel Railtripping naar de Poolcirkel.
Paris -> Nice
Door de nacht Paris Austerlitz – Nice Ville.
Nachtuil Intercités de Nuit D5771 van de Franse spoorwegen SNCF.
Droomtijd Ongeveer 12,5 uur/950 km.
Donkere kamer Je eigen compartiment vanaf € 120, zitplaatsen vanaf € 19.
Wakker worden met prachtige zeezichten aan de Côte d’Azur.
’s Avonds instappen in het monumentale Gare d’Austerlitz aan de Seine, ’s ochtends wakker worden aan de Middellandse Zee. Al sinds 1886 rijdt op deze route een nachttrein die reizigers tijdens hun slaap naar de Cote d’Azur brengt. Hoewel je ook met een TGV in 5,5 uur high speed van Paris naar Nice kan treinen, spreekt deze ‘slow trip’ nog steeds tot de verbeelding.
Aangekomen in Marseille is het tijd om wakker te worden, want nu komt de Middellandse Zee in zicht. Vooral na de stationnetjes Bandol en Saint Cyr is het uitzicht over de azuurblauwe zee spectaculair. Vanaf Toulon loopt het spoor niet meer langs de kust, maar door de Provence langs uitgestrekte fruitboomgaarden en slaperige dorpjes.
Met het passeren van Saint-Raphaël breekt het mooiste deel van de route aan. Hier rijd je rakelings langs de spectaculaire Côte d’Esterel, het mooiste kustgebergte aan de Côte d’Azur. De trein kruipt hier als een rups door de roodbruine rotsen en diepe kloven van het Esterel Massif. Een van de hoogtepunten is het Viaduc d’Anthéor uit 1862 met de negen bakstenen bogen. Onderweg naar Nice trein je nog enkele kilometers rakelings langs de kust met zandstranden richting de Baie des Anges, voordat de eind- bestemming Nice, ‘Koningin van de Rivièra’ je in al haar glorie opwacht.
Nachttreintips
In de meeste nachttreinen heb je de keuze uit klassieke zitplaatsen, bedden in 6- of 4-persoonscompartimenten of cabines voor 1, 2 of 3 personen. Deze laatste categorie heeft vaak ook een wastafel in de cabine. Toiletten en douches zijn meestal aanwezig op de gang. Afhankelijk per trein hebben sommige cabines een eigen douche en toilet. Prijzen voor nachttreinen zijn variabel en afhankelijk van de comfortcategorie, het gekozen tarief (wel of niet wijzigen/annuleren) en de bezetting op de betreffende dag. Vroeg boeken loont altijd, sommige treinen zijn al vanaf 6 maanden voor vertrek te boeken
Neem een verbinding van minstens 10 uur
Sommige nachttreinen vertrekken erg laat in de avond of komen vroeg in de ochtend op de bestemming aan. Efficiënt, maar de nacht is dan wel erg kort en wie wil er voor dag en dauw opstaan en aankomen in een stad waar alles nog dicht is? Reizen met de nachttrein is pas echt leuk als je wat vroeger op de avond vertrekt en wat later in de ochtend aankomt. Als je minimaal 10 uur onderweg bent, maak je dag en nacht mee. Dineer of geniet van een glas wijn in de avond en ontbijt ’s ochtends terwijl een nieuw, onbekend landschap aan je voorbijtrekt. Wij nemen in de regel geen nachttreinen waarbij de reistijd minder dan 10 uur is.
Eten & drinken
Helaas heeft niet elke nachttrein een restauratierijtuig of catering aan boord. Altijd goed om dit van tevoren te checken bij de betreffende spoorwegmaatschappij. Maar of er nu wel of geen eten en drinken aan boord verkrijgbaar is, nothing beats een goed gevulde koelbox met je eigen favoriete booz & bites. Gezonder, lekkerder en ook nog eens veel goedkoper.
Oorplugs
Neem altijd oorplugs mee – vooral als je een compartiment deelt, maar ook als je een privé-compartiment hebt. In sommige treinen zijn de wanden tussen de compartimenten erg dun en voelt het alsof je snurkende buurman direct naast je ligt. Neem een fles rode wijn mee als je daardoor makkelijker slaapt 😉
Rechtstreekse nachttreinen vanuit Nederland & België
• European Sleeper rijdt meermaals per week van Brussel, Antwerpen, Roosendaal, Den Haag Rotterdam en Amsterdam rechtstreeks naar Berlijn en (vanaf 25 maart 2024) door naar Dresden, Bad Schandau en Praag.
• ÖBB Nightjet rijdt dagelijks van Amsterdam, Utrecht en Arnhem naar Basel, Zürich en Wenen.
• ÖBB Nightjet rijdt driemaal per week van Brussel en Luik naar Berlijn en Wenen.
Foto’s: Bart Giepmans, Shutterstock (lead foto, Innsbruck, Sicily)
Reageer