Romantisch treinen langs de Rijn, door het Zwarte Woud en de Zwitserse Alpen

Zevendaagse treinreis door Duitsland, Zwitserland en Italië

Deze treinreis rijgt diverse hoogtepunten in Duitsland en Zwitserland aaneen – zoals de romantische Rijnvallei, het Zwarte Woud, het meer van Luzern, de beroemde Bernina Express en het Gardameer.
Laat je betoveren door kronkelende rivierdalen, middeleeuwse burchten op bergtoppen en uitgestrekte wijngaarden op deze avontuurlijke treinreis door Midden-Europa.

Leun achterover en laat het afwisselende landschap van Duitsland en Zwitserland aan je voorbijtrekken… en stap af en toe uit om het te verkennen. Vergeet de drukte en stress van luchthavens. Slow down en neem de tijd voor nieuwe ontdekkingen.

Zevendaagse treinreis van Keulen, via het Zwarte Woud en de Alpen naar het Italiaanse Gardameer

Keulen

De vierde stad van Duitsland is beroemd om zijn kathedraal, zijn carnaval en zijn Kölsch. Begin je treinreis op slechts een paar stappen van de majestueuze Dom.

De Rijn

Zie vanuit je treinraampje hoe de boten langzaam door het water manoeuvreren, langs de gotische kastelen en eeuwenoude wijngaarden die het landschap langs een van de grootste rivieren van Europa sieren.

Heidelberg

Met zijn wereldberoemde kasteelruïne, schilderachtige barokke straatjes en pastelkleurige huizen is Heidelberg een van de meest romantische plekken van Duitsland.

Het Zwarte Woud

Geniet van het uitzicht over valleien, dichtbeboste heuvels en charmante stadjes in deze sprookjesachtige bergen, die als decor en inspiratiebron dienden voor de verhalen van de gebroeders Grimm.

Konstanz / Bodensee

Bezoek het beroemde bloemeneiland Mainau of maak een wandeling langs de haven, met wijds uitzicht over het meer en de Alpentoppen in de verte.

Luzern en het Vierwoudstedenmeer

Luzern is zonder twijfel een van de meest pittoreske steden ter wereld. Direct aan het water gelegen en volledig omringd door bergen is deze plek al eeuwenlang een inspiratiebron voor vele schrijvers en filosofen.

Berninaroute

Voor de kleine rode treintjes van de Rhätische Bahn zijn de 55 tunnels, 196 bruggen en steile hellingen kinderspel. Het uitzicht is hier elke minuut adembenemend.

Gardameer / Verona

Eindbestemming: Italië. Duik onder in romantisch Verona of geniet van de wijnen, de olijfolie en het cosmopolitan life aan het Gardameer.

Dag 1 – Van Nederland naar Keulen

De vierde stad van Duitsland is beroemd om zijn kathedraal, zijn carnaval en zijn Kölsch – minibiertjes die je gevaarlijk snel achteroverslaat, zodat je al snel de tel kwijtraakt.

De Dom van Keulen, gelegen naast het centraal station, is met niets te vergelijken. Het is de op twee na hoogste kerk ter wereld en tevens het meest bezochte monument van Duitsland. De gevel vormt een mooi decor voor festiviteiten en voor de kerstmarkt. Het is moeilijk voor te stellen dat de gevel bijna volledig wit was toen de bouw aan het einde van de 19e eeuw werd voltooid, voordat de industrialisatie en de vervuiling de kathedraal zijn kenmerkende zwarte coating gaven.

Als je zin hebt in zoetigheid is het slechts een paar minuten lopen naar het Chocolademuseum. Hier reis je door het verleden en het heden van onze favoriete zoete lekkernijen, van de Maya’s en de Azteken tot de Barok, de Industriële Revolutie en de verfijnde chocolade die we vandaag eten.

Cologne Cathedral and railway bridge reflect in the Rhine river
De Dom van Keulen; foto: Roman Bürki.

Dag 2 – Keulen – Heidelberg, via de Rijn en Bacharach

Directe trein, via Mainz – 3 uur.

Op slechts een paar stappen van de Dom stap je op de Intercity-trein die je al snel naar een andere wereld brengt. Zodra je langs de Rijn zoeft, zie je hoe de boten door het water manoeuvreren, langs middeleeuwse burchten en kastelen en eeuwenoude wijngaarden die het landschap langs de rivier sieren.

De Rijn is Duitsland op zijn best. De dorpjes lijken hier direct uit een sprookje afkomstig te zijn. Wil je door een typisch middeleeuws Duitse stadje met vakwerkhuizen, geplaveide straten en een prachtig uitzicht over de rivier ontdekken, maak dan een tussenstop in Bacharach.

De Rijnvallei is voor Duitsland ook van grote culturele betekenis. Een gedicht dat zich een plek in het nationale bewustzijn heeft verworven is Loreley van Heinrich Heine. Het baseert zich op het volksverhaal gaat over een sirene die op een rots langs de Rijn zit en met haar imponerende schoonheid en lieflijke gezang passerende schippers dusdanig in de ban krijgt dat ze tegen de kliffen varen en verdrinken. De betreffende rots zie je aan de rechteroever van de rivier, net na het passeren van het plaatsje Sankt Goar.

Ook het pittoreske Heidelberg heeft je snel in zijn greep met zijn wereldberoemde kasteelruïne en zijn historische binnenstad vol barokke straatjes en pastelkleurige huizen. Dit is zonder twijfel een van de meest romantische plekjes van Duitsland.

De stad heeft een van de oudste universiteiten van het land en is altijd levendig door de vele studenten. Er is hier zelfs een studentengevangenis uit de 16e eeuw die je kunt bezoeken. Voor een mooi uitzicht over de stad maak je een wandeling langs de Philosophenweg aan de noordelijke oever van de rivier de Neckar. Hier treed je in de voetsporen van menig beroemd dichter en filosoof.

Duurzame tip: neem even pauze bij Red – die grüne Küche, een klein vegetarisch/veganistisch etablissement met een terras, op vijf minuten lopen van de Bismarckplatz.

View on Heidelberg castle, the Alte Brücke and old town.
Uitzicht over het romantische Heidelberg, met zijn beroemde kasteel en de Alte Brücke.

Dag 3 – Van Heidelberg naar de Bodensee, door het Zwarte Woud

Eén keer overstappen in Karlsruhe (totale reistijd vier uur )

Terwijl de rode dubbeldekkers van Deutsche Bahn door tunnels en bochten van de Schwarzwaldbahn razen, kun je relaxen en genieten van uitzicht over bosrijke dalen, bergen en watervallen (tip: ga boven zitten voor een beter uitzicht). Het Zwarte Woud is een sprookje. Ook in letterlijke zin, want dit bos diende als decor en inspiratiebron voor veel van de bekende sprookjes van de gebroeders Grimm.

Na zo’n twee uur treinen kun je een tussenstop maken in Gengenbach, een charmant stadje met veel vakwerkhuizen, waaronder het meer dan 200 jaar oude stadhuis. Loop door middeleeuwse straatjes en langs eeuwenoude torens en poorten en je waant je al snel in een sprookjesboek.

Met zijn romantische wijngaarden en wijndorpen is deze regio ook een van de populairste bestemmingen voor Viertelesschlotzer, een naam die locals geven aan iedereen die kan genieten van een goed glas wijn. In Gengenbach kun je uitstekende regionale wijn proeven, bijvoorbeeld bij wijnmakerij Von Bender. Vergeet vooral niet een fles van je favoriete wijn mee te nemen, want de twee uur treinen die je nog voor de boeg hebt lenen zich uitstekend om gezellig te genieten van glaasje.

Zo kom je na twee uurtjes comfortabel treinen ontspannen in Konstanz aan. In de haven heb je een heerlijk uitzicht over de Bodensee en de Alpen in de verte.

Duurzame tip: probeer het middeleeuwse menu in Konzil Konstanz, waarvoor niet alleen lokale ingrediënten worden gebruikt, maar ook recepten die zo’n 600 jaar oud zijn.

Dag 4 – Van Konstanz naar Luzern

Directe Intercitytrein, twee uur

Neem als de zon schijnt in de ochtend een boot naar Mainau, ook wel bekend als het ‘bloemeneiland’. Kilometers aan wandelwegen voeren je hier door een oase van sierlijk aangelegde tuinen en bloemenvelden en geven je een mediterraan gevoel. De plek heeft echter ook een duistere kant. Het kasteel zou tijdens het Derde Rijk als rustplaats moeten gaan dienen voor gedecoreerde nazi-officieren. Zover kwam het niet – na de oorlog viel Mainau onder de Franse bezettingszone en werd het eiland gebruikt als sanatorium voor Franse overlevenden van het concentratiekamp Dachau. Op het eiland vind je een gedenkteken voor deze historische feiten.

Vanuit Konstanz kun je meermaals per dag op een directe Intercity-trein naar Luzern stappen, dat op slechts twee uur treinen afstand ligt. Luzern is een van de meest pittoreske steden ter wereld. Gelegen aan het Vierwoudstedenmeer en volledig omringd door bergen, is het altijd een inspiratiebron voor vele schrijvers en filosofen geweest.

Luzern heeft een prachtige binnenstad met charmante pleinen en kleurrijke gevels. Beroemd zijn de overdekte houten loopbruggen over de rivier de Reuss, die uit de 14e eeuw stammen.

Dag 5 – De bergen rondom Luzern of Engelberg

Breng de dag door in Luzern of trek de bergen in. Daarvoor zijn er vele mogelijkheden.

In voor extremen? Neem dan de steilste tandradbaan ter wereld naar Pilatus Kulm. Deze in 1889 in gebruik genomen trein kruipt langs alpenweiden en dreigende rotsformaties met stijgingen tot maar liefst 48 procent. Op de terugweg naar Luzern kun je de kabelbaan nemen om tijd te besparen.

Rustiger aan doen? Neem dan een lokale trein naar Engelberg, waar je met een kabelbaan naar de top van uitzichtsberg Brunni kunt zweven. Naast panoramische uitzichten vind je hier ook een rodelbaan en een ‘tickle path‘, waar je ‘back to nature’ op blote voeten rond een meer kunt lopen. De wandeling terug naar het station is relaxed en biedt mooie uitzichten over de stad en het dal.

Duurzame tip: Koffieliefhebbers kunnen stoppen bij Roastery Engelberg, een klein café waar de eigenaars zelf de bonen roosteren en hun eigen unieke smaken creëren.

Dag 6 – Van Luzern naar Ospizio Bernina 

Drie keer overstappen in Thalwil, Chur en St Moritz (totale reistijd 5:30 uur)

Laat je niet afschrikken door het aantal keren overstappen op deze route. Dit is een van de mooiste treinreizen ter wereld en mocht je de aansluiting missen, dan is wachten geen straf. Bovendien rijden de Zwitserse treinen als de Zwitserse horloges. Betrouwbaar en (bijna) altijd op tijd.

Neem een vroege trein van Luzern naar Thalwil, waar je overstapt richting Chur. Vanaf St. Moritz nemen de rode treintjes van de Rhätische Bahn je mee door de ongerepte natuur van Graubünden in het oosten van Zwitserland, net over de grens met Italië. De rode treinen rijden met kinderlijk gemak door 55 tunnels, over 196 bruggen en over vele steile hellingen en het uitzicht is vrijwel overal adembenemend.

De spoorlijn verbindt de twee landen niet alleen logistiek met elkaar, maar dient ook als brug tussen Noord- en Zuid-Europa en verbindt twee regio’s met zeer verschillende talen en culturen.

Als de trein zijn hoogste punt bereikt, 2253 meter boven de zeespiegel, rijd je Ospizio Bernina binnen. Hier kun je overnachten in de Albergo Ospizio Bernina, bijzonder afgelegen in het hooggebergte. Perfect om te wandelen over vrijwel verlaten wegen of helemaal op te gaan in de stilte om je heen. Voor een plaatje van een rode trein die weerspiegelt in een bergmeer loop je naar het uitzichtpunt bij het treinstation.  Of volg de spoorlijn en hike naar Alp Grüm, met voortdurend uitzicht op de bergen en passerende treinen. De treinen brengen je elk uur terug naar Ospizio Bernina.

Dag 7 – Van Ospizio Bernina naar het Gardameer of Verona

Directe trein naar Tirano (één uur). Reis verder naar Peschiera del Garda of naar Verona

Je laatste dag brengt je van de Zwitserse sneeuw naar het mediterrane Italië. Als je Tirano binnenrijdt, voelt de trein ineens meer als een stadstram, die door smalle straatjes en over marktplein rijdt, rakelings langs de gevels van de huizen waar je de bewoners ’s ochtends hun koffie ziet drinken. In slechts één uur reis je van de kou naar de palmbomen en beland je in een andere wereld.

En waarom zou je je reis niet afsluiten bij het Gardameer (station Peschiera del Garda), het grootste meer van Italië en een gebied met prachtige natuur? De wijnen en kosmopolitische flair zijn een perfecte afsluiting van deze reis. Of blijf in sprookjessferen en trein verder naar Verona, stad van de liefde en de beroemde romantische tragedie Romeo en Julia.

Van Nederland naar Verona per trein


Wij reisden met een Interrail Global Pass, waarmee je volledige flexibiliteit hebt en elke trein op deze route kunt nemen, in de meeste gevallen zonder te reserveren*. De heenreis vanuit Nederland naar Keulen en eventuele terugreis van Verona naar Nederland is hierbij inbegrepen.

Een zevendaagse Interrail Global Pass kost 335 euro (2e klas) of 446 euro (1e klas). Deze 7 dagen zijn flexibel inzetbaar binnen een maand tijd. Handig dus als je een langere tussenstop wilt maken of nog wat langer in Italië wilt blijven.

Voor treinverbindingen kijk je in de Railplanner App of op de website van Deutsche Bahn.

* Een uitzondering hierop is de Bernina Express, die eenmaal per dag van Chur naar Tirano rijdt. Voor deze panoramatrein is reserveren noodzakelijk. Wij reisden echter met de lokale treinen van Rhätische Bahn die op hetzelfde traject rijden en hetzelfde uitzicht bieden – en bovendien meer flexibiliteit. Hiervoor hoef je geen zitplaatsen te reserveren.

Zitplaatsen reserveren is aan te bevelen op langere trajecten (zoals Keulen – Heidelberg of Verona – Nederland) en mogelijk in de Railplanner App of op de website van Deutsche Bahn.

Black Forest railway / Schwarzwaldbahn
De rode dubbeldekkers van Deutsche Bahn doorkruisen het Zwarte Woud.

Bart Giepmans
Bart is praktisch opgegroeid in de trein en spoort al sinds zijn kinderjaren door Nederland en Europa. Door banen bij NS en Deutsche Bahn en projecten voor Interrail ontwikkelde hij zich tot een gepassioneerd ambassadeur voor treinreizen. Bart treint het liefst door de Alpen en pendelt regelmatig tussen Utrecht en Berlijn.

Eindredactie: Lily Ovaa. Foto’s: Bart Giepmans.