Langs krijtwitte kliffen – te voet over de Hochuferweg op Rügen

Er zijn van die wandelroutes waar de tijd even stil lijkt te staan. De Hochuferweg langs de steile noordkust van het eiland Rügen is er zo één. Een dagtocht vol krijtrotsen, oude beukenbossen, zeegezichten en het gevoel aan het einde van de wereld te lopen — en dat alles begint aan het ‘einde van de lijn’… station Sassnitz op het Ostsee-eiland Rügen.

De reis naar Rügen begint al in stijl in Stralsund. In de stationshal geven muurschilderingen een overzicht van het eiland, inclusief idyllische scenes – krijtrotsen, vissersdorpen en vuurtorens – als een voorproefje van wat komt. Vanuit dit oude Hanzestadje vertrekt de regionale trein richting Sassnitz, een ontspannen rit van 55 minuten.

Al kort na vertrek rijdt de trein over de Ziegelgrabenbrücke, een indrukwekkende draaibrug uit 1936 die speciaal werd gebouwd om Rügen per spoor bereikbaar te maken. Samen met de aansluitende Rügendamm was dit decennialang de enige vaste verbinding met het eiland. Daarna rolt de trein in rustig tempo over het eiland, langs meren, bossen, velden en af en toe water aan beide kanten. Het tempo is traag, de sfeer kalm – een echte Inselbahn of strandboemel. Geen snelle verbinding, maar een reis die het landschap tot zijn recht laat komen. Zo begint het eilandgevoel al onderweg.

Station Sassnitz – end of the line, begin van de route

Station Sassnitz ligt iets boven het stadje, tegen de heuvel aan – een bescheiden bakstenen gebouw met een vleugje grandeur uit vervlogen tijden. In de DDR-periode was dit een belangrijk internationaal spoorwegknooppunt: hier stapten reizigers over op de veerboot naar het Zweedse Trelleborg, via de legendarische ‘Königslinie’. De sporen liepen toen letterlijk door tot aan de ferry. Tegenwoordig is het rustiger, maar je voelt nog altijd iets van die geschiedenis. De perrons zijn stil, met uitzicht op de Oostzee in de verte en de krijtwitte kliffen achter je. Vanaf hier loop je zo het stadje in of richting de kust en het Jasmund Nationalpark. Het station is geen bestemming op zich, maar wel een plek waar verleden en natuur elkaar stilletjes ontmoeten – precies zoals Rügen zelf.

Sassnitz zelf is een bezoek waard, met zijn lange pier, een oude vissershaven en opvallende DDR-architectuur in zachte pastelkleuren. Maar de echte magie begint zodra je het stadje uit wandelt, de bossen in richting de kust.

De Hochuferweg – wandelen boven de zee

Vanaf het station volg je eenvoudig de bordjes naar Nationalpark Jasmund en de Königsstuhl. De route loopt zo’n twee kilometer door het stadje en je kunt een korte stop inplannen in de historische Altstadt, enkele smalle straatjes met kleurrijke geveltjes en kinderkopjes. Hier vind je ook diverse café’s en terrasjes aan het water – misschien een laatste koffie voor je de bossen induikt.

Direct aan de rand van het stadje ligt het kleinste nationale park van Duitsland: Nationaal Park Jasmund, met zijn witte krijtkust, blauwe zee en groene beukenbossen – een ongerept stukje natuur dat is uitgeroepen tot UNESCO-werelderfgoed.

De Hochuferweg is goed bewegwijzerd en slingert al snel omhoog langs de steile krijtkust. Je loopt boven de beroemde witte kliffen van Rügen, die ooit schilders als Caspar David Friedrich inspireerden. Het pad voert je door eeuwenoude beukenbossen, sommige tot wel 300 jaar oud, onderdeel van het UNESCO Werelderfgoed. De bomen konden zich ruim 800 jaar lang ontwikkelen als bos­ecosysteem, zonder menselijke kap. De boomtakken kraken zachtjes in de wind, het bladerdek filtert het zonlicht en telkens als het bos even wijkt, sta je plots oog in oog met de zee — tientallen meters onder je.

Op sommige plekken word je gewaarschuwd ‘Abruchgefahr – Betreten verboten’. De kustlijn is hier namelijk voortdurend in beweging. De Oostzee knaagt aan de voet van de krijtkust. Ze spoelt kalk weg, verplaatst stenen en zand, en sleurt omgevallen bomen mee de zee in. Niet zelden glijden er binnen enkele seconden vele duizenden kubieke meters sediment tot wel 150 meter de zee in. Na hevige regenval kunnen bovendien gevaarlijke afkalvingen optreden. Maar als je op de hoofdpaden blijft, is er weinig gevaar.

Tijd nemen voor de uitzichten (en het strand)

Hoewel de afstand (ca. 10 kilometer) prima in tweeënhalf uur is te doen, verdient deze route een trager tempo. De afwisseling maakt deze wandeling zo bijzonder: bos en kust, licht en schaduw, stilte en het eeuwige ruisen van de golven beneden. Neem de tijd voor de uitkijkpunten — zoals het Victoria-Sicht of de Ernst-Moritz-Arndt-Blick — waar je diep de blauwgroene afgronden inkijkt en de krijtwitte wanden fel afsteken tegen de zee. En neem af en toe tijd voor een afdaling naar het strand, waar je rakelings langs de krijtrotsen kunt lopen.

Het is bijna niet te geloven: de krijtrotsen van Jasmund vertellen een verhaal dat 70 miljoen jaar teruggaat. De witte krijtlagen worden afgewisseld met zand, klei, stenen en zwerfkeien. Die mix van lagen lijkt misschien willekeurig, maar elk stukje laat iets zien van wat zich hier in de loop der tijd heeft afgespeeld. Van oerzeeën tot ijstijden: de kust is gevormd door enorme krachten en veranderingen die je je nauwelijks kunt voorstellen. Als je langs de rotsen wandelt, loop je eigenlijk door een open boek vol oude aarde­geschiedenis – en dat maakt dit landschap extra bijzonder.

Op verschillende plekken leiden smalle paden naar beneden, richting verlaten strandjes tussen de rotsen. Perfect voor een pauze, een picknick, of een snelle duik in het water. En hoe verder je loopt, hoe rustiger het wordt. De meeste dagjesmensen blijven bij Sassnitz of Königsstuhl hangen — wie het hele traject loopt, heeft met name buiten het hoogseizoen de mooiste stukken bijna voor zichzelf.

Eindpunt: de Königsstuhl en het Nationalpark-Zentrum

Na een uur of vier lopen bereik je het symbolische eindpunt: de Königsstuhl, letterlijk de ‘koningsstoel’ — een imposante krijtrots van 118 meter hoog, die als een witte kroon boven de zee uittorent. Hier vind je eveneens het Nationalpark-Zentrum Königsstuhl, waar ontzettend veel interessants te ontdekken is over de geologie, natuur en geschiedenis van het gebied. Een hoogtepunt is de film ‘Die Stimme des Waldes‘, die laat zien hoe wonderlijk het bos echt is. De film focust op de beleving van het bos als levend organisme — inclusief het idee dat bomen met elkaar verbonden zijn via een soort “bosnetwerk”, ook wel het Wood Wide Web genoemd. Bomen blijken geen stille reuzen, maar maken deel uit van een levend netwerk onder de grond. Via hun wortels en een web van schimmeldraden wisselen ze voedingsstoffen uit, waarschuwen elkaar voor gevaar en schijnen zelfs voor hun ‘nageslacht’ te zorgen. Het bos leeft, voelt en werkt samen. Na het zien van deze indrukwekkende film wandelden wij in ieder geval met een heel ander gevoel onder die eeuwenoude beuken door.

Een tweede hoogtepunt: de skywalk, een glazen platform boven de afgrond, waar je (letterlijk) over het randje kunt kijken. Een indrukwekkend bouwwerk. Eveneens kun je een selfie maken met het beroemde schilderij “Kreidenfelsen auf Rügen” van Caspar David Friedrich.

Wie wil, kan hier ook op adem komen in het café, of met Bus 23 terug naar Sassnitz of de hoofdweg reizen (elke 30 minuten). Maar het mooist blijft natuurlijk: terugwandelen, onder de bomen, in het gouden avondlicht.

🧭  Praktische info

De Hochuferweg is een van de mooiste kustwandelingen van Duitsland — en een unieke combinatie van natuur, cultuur en stilte. Je staat hier letterlijk op de rand van land en zee, met onder je de golven en ‘boven’ je de eeuwig waaiende beukenbomen. Perfect voor een dagtocht, ideaal voor slow travel, en super goed bereikbaar met de trein en aansluitend ov. 

• Startpunt: Station Sassnitz (direct bereikbaar per trein vanuit Stralsund)
• Eindpunt: Königsstuhl / Nationalpark-Zentrum Jasmund
• Afstand: ca. 10 km
• Wandeltijd: 2,5 uur puur lopen, maar neem 4–5 uur voor pauzes en ‘omwegen’ naar het strand
• Zwaarte: Een redelijke lichte wandeling met enkele steile stukken
• Tip: Neem snacks, water en zwemspullen mee!

Bus Sassnitz – Königsstuhl
Vanaf station Sassnitz rijdt bus 23 elk half uur naar de Königsstuhl (24 min), en vice versa. Je kunt dus ook beginnen bij het Nationalpark-Zentrum Jasmund en de route terug naar het station lopen.

Voor sportievelingen is deze wandeling ook te doen als dagtocht vanuit Berlijn. Er is een verbinding die vertrekt rond half 7 ‘s ochtends, aankomst half 11 met 1 x overstappen in Stralsund. En de terugreis, eveneens met 1 x overstappen in Stralsund, om 19:00 uur. Vanaf het Nationalpark-Zentrum rijdt bus 23 elk half uur terug naar station Sassnitz. Deze verbindingen, evenals bus 23, zijn allemaal inclusief bij het Deutschland Ticket.